Πότε ξεκινήσατε να τραγουδάτε τα φάντος; Γιατί προτιμήσατε αυτό αντί για κάποιο άλλο μουσικό είδος;
Δεν μπορώ να θυμηθώ ακριβώς ποια ήταν η πρώτη φορά που άκουσα φάντος στη ζωή μου. Αυτό όμως που μπορώ να πω, είναι πως τα ερωτεύτηκα όταν άρχισα να επισκέπτομαι ταβέρνες όπου παίζονταν ζωντανά. Αν και στην αρχή δεν τα αγαπούσα ιδιαίτερα, τελικά αυτή η μουσική άγγιξε τα συναισθήματά μου και από το 1990 έχουμε μια διαρκή σχέση.
Πότε πρωτοτραγουδήθηκαν τα φάντος;
Τα φάντος έχουν μια ιδιαίτερη ιστορία. Στην αρχή τα έπαιζαν στους οίκους ανοχής όπου θα πήγαιναν οι σκληροί άντρες για να διασκεδάσουν. Αργότερα, το φάντο συνδέθηκε με τα συντηρητικά στοιχεία της δικτατορίας της Πορτογαλίας. Αυτό ήταν πραγματικά άδικο για το είδος, το να συνδεθεί στα μυαλά των ανθρώπων με το συντηρητισμό της εποχής. Μετά την επανάσταση του ’74, οποιοσδήποτε τραγουδούσε ή άκουγε φάντος, θεωρούνταν φίλος του καθεστώτος –και αντιμετωπιζόταν ως τέτοιος. ‘Ανθρωποι έμπαιναν σε στούντιο ραδιοφωνικών σταθμών και πετούσαν δίσκους με φάντος από το μπαλκόνι, κανείς δεν εκτιμούσε αυτή την μουσική. Ευτυχώς τα πράγματα άλλαξαν σήμερα και οι άνθρωποι έχουν μάθει να αγαπάνε τα φάντος χωρίς να τα συσχετίζουν με την πολιτική.
Πώς εξηγείτε το ότι τα φάντος είναι πλέον πολύ δημοφιλή και παγκοσμίως; Τι κάνει μια παραδοσιακή φόρμα επίκαιρη;
Υπάρχει σήμερα μια τάση στη μουσική βιομηχανία που ονομάζεται «world music» και έχει βοηθήσει απίστευτα τη διανομή των φάντος. Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι ασχολούνται με τα φάντος και ολοένα και περισσότερες δισκογραφικές τους δείχνουν προσοχή. Είναι πραγματικά ένα πολύ ευχάριστο δεδομένο που τα τραγούδια ταξιδεύουν εύκολα και εκτιμούνται σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ο κόσμος σας δίνει συχνά τον τίτλο της διαδόχου της Αμάλια Ροντρίγκεζ (σ.σ. η σημαντικότερη τραγουδίστρια των φάντος στην Πορτογαλία), αν και το ύφος σας είναι εντελώς διαφορετιικό. Πώς σε κάνει να αισθάνεσαι αυτό;
Η Αμάλια Ροντρίγκεζ δεν χρειάζεται ούτε διαδόχους ούτε κόρες. Γνωρίζω ότι πολλές φορές αναφέρομαι ως τέτοια, αλλά αυτό δεν είναι δίκαιο για εκείνη και σίγουρα δεν είναι ο στόχος μου. Η Αμάλια ήταν μια μοναδική γυναίκα και τραγουδίστρια, πολύ μπροστά από την εποχή της. Όλοι τη θαυμάζαμε και την αγαπάμε, αλλά οποιοσδήποτε θα έκανε μια σκόπιμη σύγκριση μαζί της θα έσφαλλε.
Με ποια ενορχήστρωση προτιμάτε να ακούτε τα φάντος;
Εξαρτάται από την περίσταση. Στην Ελλάδα θα έρθω με δυο πολύ ταλαντούχους μουσικούς μου, που θα παίξουν βιολί και κιθάρα.
Στα τραγούδια σας μελοποιείτε ποίηση. Είναι αυτό απαραίτητο στοιχείο του έργου σας;
Υπάρχουν μη πορτογαλικά ποιήματα που «πιάνουν» το πνεύμα των φάντος; Η ποίηση, ανεξάρτητα από την γλώσσα στην οποία είναι γραμμένη, είναι πολύ σημαντικό τμήμα της δουλειάς μου και νομίζω πως γενικώς είναι ένα δώρο στον κόσμο! Τα ποιήματα που μου αρέσει να πλαισιώνω με τα τραγούδια μου μιλούν για παγκόσμια ζητήματα, για τη ζωή, το θάνατο, την αγάπη, κοκ. Αυτά τα κεντρικά θέματα είναι παρόντα στην ποίηση παγκοσμίως, και όχι μόνο στην Πορτογαλική. Η επιλογή μου να επικεντρωθώ στην πορτογαλική ποίηση έχει να κάνει κυρίως με την πεποίθηση πως μόνο με την ποίηση θα μπορούσαν να νικηθούν τα φαντάσματα που στοίχειωναν τα φάντος μετά την επανάσταση του ‘74. Γι’ αυτό και ζήτησα από τους πιο σημαντικούς Πορτογάλους συγγραφείς και ποιητές να γράψουν στίχους για τα τραγούδια μου. Πιστεύω πως αυτό βοήθησε το φάντο να ξεπεράσει τις σκιές και να αποδεσμευτεί από τα συντηρητικά στοιχεία.
Γιατί αποφασίσατε να συστηθείτε στο ευρύ κοινό με ένα μικρό όνομα;
Πάντως το Misia δεν είναι το μικρό μου όνομα! Έχω ισπανική καταγωγή, οπότε και το όνομα και το επώνυμά μου είναι ισπανικά. Επινόησα το Misia γιατί δεν μπορούσα να σκεφτώ πώς θα μπορούσα να τραγουδώ παραδοσιακή πορτογαλική μουσική με ένα ισπανικό όνομα.
Ωστόσο στους δίσκους σας τραγουδάτε σε διάφορες γλώσσες. Τι σκοπό εξυπηρετεί αυτό;
Πιστεύω πως η μουσική είναι ένα οικουμενικό δώρο που δεν θα έπρεπε να μπαίνει σε σύνορα. Η μουσική, άρα και το φάντο, πρέπει να ανακυκλώνεται και να ταξιδεύει ήπια ανά τον κόσμο. Προσωπικά, θέλω να εξερευνήσω τους τρόπους με τους οποίους αυτό θα μπορούσε να διευκολυνθεί.
Θα μπορούσατε να ασχοληθείτε με το φάντο σε όποιο μέρος του κόσμου κι αν ζείτε;
Ναι, κάνω το ίδιο πράγμα όπου κι αν βρίσκομαι. Τα τελευταία χρόνια, για παράδειγμα, ζω στο Παρίσι. Το φάντο δεν είναι γεωγραφική περιοχή, είναι μέσα μου και το κουβαλώ όλου κι αν πάω.
Αυτή δεν είναι η πρώτη σας φορά στην Ελλάδα. Άλλαξε κάτι στη δουλειά σας στο ενδιάμεσο, από την εμφάνισή σας στο Ηρώδειο μέχρι σήμερα;
Λοιπόν, πολλά πράγματα άλλαξαν με το πέρασμα των ετών αλλά είναι καλύτερο να μην επικεντρωνόμασταν στο παρελθόν, αλλά στο παρόν…
Η εμφάνιση που θα πραγματοποιήσετε στην Ελλάδα έχει τον τίτλο «Lisboarium». Τι να περιμένουμε να δούμε;
«Lisboarium» είναι η παρουσίαση της Λισσαβώνας από μια μακρινή προοπτική. Όπως είπα και πιο πριν, ζω στο Παρίσι τα τελευταία χρόνια, μακριά από τη Λισσαβώνα, και ήταν αυτή η σχέση από απόσταση που με έκανε να δημιουργήσω το «Lisboarium». Ο σκοπός είναι να παρουσιάσω σε όλο τον κόσμο αυτήν την πόλη με την πλούσια παράδοση και κουλτούρα. Στη Θεσσαλονίκη θα περπατήσουμε όλοι -νοερά– στους δρόμους της Λισσαβώνας, θα συναντήσουμε τους ανθρώπους της και θα αποκτήσουμε μια εμπειρία της κουλτούρας της, μέσα από την απίστευτη μουσική των fados. Ελπίζω να σας δω όλους στη Θεσσαλονίκη.
Misia, Τρίτη 8/4, Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης
25ης Μαρτίου & Παραλία, Τ: 2310 895938-9,
ώρα έναρξης 21.00, 60, 50, 40, 30, 20€
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου