Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2008

Αλεξάνδρα Βουτυρά

Η Γενική Γραμματέας του Τελλογλείου, καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης του ΑΠΘ, μιλά για το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών και την έκθεση της συλλογής χαρακτικών του Πικάσο «Picasso, Suite 347»

Πότε και πώς ιδρύθηκε το Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών; Ιδρύθηκε το 1972 από τον Νέστορα και την Αλίκη Τέλλογλου. Ο Νέστορας δεν πρόλαβε να το δει να ολοκληρώνεται, αλλά η ψυχή του ήταν πάντα και είναι η Αλίκη Τέλλογλου. Το Ίδρυμα δεν είναι απλώς ένα κτίριο που βλέπετε σήμερα και έγινε μετά από πολλά χρόνια και αγώνες και το οποίο εγκαινιάστηκε ολοκληρωμένο το 1999 και λειτούργησε ουσιαστικά από την επόμενη χρονιά, αλλά είναι μια πολύ μεγάλη δωρεά έργων τέχνης που ξεκίνησε από τη συλλογή Τέλλογλου στην οποία προστέθηκαν και πολλές άλλες δωρεές, όπως του Σπητέρη, του Τσάμη, του Μουρέλου που έχουν μαζί και βιβλιοθήκες και αρχεία. Συνολικά είναι πάνω από 7.000 έργα και μια πλούσια βιβλιοθήκη και κυρίως ένα καταπληκτικό αρχείο. Κοντά σε αυτά είναι η περιουσία Τέλλογλου που προικοδότησε το Ίδρυμα.

Ποιος είναι ο κύριος στόχος του Ιδρύματος; Η μετάδοση της αισθητικής παιδείας, η εξοικοίωση του ευρύτερου κοινού, και ιδιαίτερα των νέων, με τον πολιτισμό . Αυτή είναι η επιθυμία της Αλίκης Τέλλογλου και το όραμα που είχε για αυτόν το χώρο πολιτισμού.

Ποια είναι η σχέση του Τελλογλείου με το Α.Π.Θ; Το Τελλόγλειο ανήκει στο Πα-νεπιστήμιο, είναι ένα πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα που δωρίθηκε στο Α.Π.Θ. Διοικείται από ένα Δ.Σ. που το αποτελούν πανεπιστημιακοί και συμμετέχει βέβαια και η δωρήτρια. Στηρίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό από το Πανεπιστήμιο κι αυτό νομίζω ότι τονίζει την ιδιαιτερότητά του στα εκπαιδευτικά προγράμματα και στόχους. Δεν είναι απλώς ένα ίδρυμα πολιτισμού, αλλά είναι πολύ στενότερα δεμένο με την παιδεία. Επιθυμία όλων ήταν να μη μένει στη στενή παρουσίαση έργων τέχνης, αλλά να είναι απλωμένο σε όλες τις ειδικότητες, επιστήμες, σχολές, όπου πραγματικά μπορεί να περάσει ο πολιτισμός ως στάση ζωής.

Στο πλαίσιο της δράσης σας ανήκουν πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα. Ήταν βασικό ζητούμενό σας από την αρχή; Το πόσα παιδιά θα μπουν στο μουσείο και πώς με αυτά θα ξεκινήσει η παιδεία του αύριο ήταν από την αρχή η έγνοια της κυρίας Τέλλογλου. Σε κάθε έκθεση οπωσδήποτε λαμβάνουμε υπόψη τα εκπαιδευτικά προγράμματα. Και θα σας έλεγα και αντίστροφα, πολλές φορές στην επιλογή μιας έκθεσης, παίζει ίσως και καθοριστικό ρόλο το εάν προσφέρεται για εκπαιδευτικά προγράμματα. Να σας πω παραδείγματα. Στην έκθεση «Το γεύμα», που ήταν μια πολύ ιδιότυπη έκθεση, μπήκαμε σε διάφορους χώρους μέσα από τα εκπαιδευτικά τα οποία είχαν πολλή αυτενέργεια, συμμετοχή και δουλειά. Ή η έκθεση για τα επαγγέλματα είχε μεγάλη σχέση με τα εκπαιδευτικά μας τα οποία για πρώτη φορά είχαν γίνει θεατροποιημένα, με εμψυχωτές που είχαν ετοιμάσει ολόκληρο δραματοποιημένο σκετς ξενάγησης. Εννοείται ότι έχουμε πολύ στενή συνεργασία με το Τμήμα Θεάτρου, τη Σχολή Καλών Τεχνών, τα Παιδαγωγικά Τμήματα, βεβαίως και με τη Φιλοσοφική. Έρχονται πολλοί φοιτητές προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί που συμμετέχουν και εκπαιδεύονται σε αυτού του είδους τις δράσεις.

Ποια είναι η εμπειρία σας από την μέχρι τώρα πραγματοποίησή τους; Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι. Ποτέ δεν είχαμε πρόβλημα συμμετοχής. Αντιθέτως υπάρχει λίστα αναμονής και τα εκπαιδευτικά έχουν πολύ μεγάλη ζήτηση. Το μόνο παράπονο που έχω να εκφράσω είναι ότι ποτέ δεν είχαμε χρηματοδότηση, όλα τα εκπαιδευτικά μας γίνονται πάντα σε βάρος του τακτικού προϋπολογισμού, των δαπανών που θα έπρεπε να δίνονται σε μισθούς, στο ρεύμα , σε βασικές λειτουργικές ανάγκες. Κόβουμε ό,τι φαντάζεστε για να μπορέσουμε να πραγματοποιούμε εκπαιδευτικά προγράμματα. Παράλληλα θέλουμε να κρατήσουμε το εισιτήριο της συμμετοχής στα προγράμματα χαμηλό, γιατί θέλουμε να είναι προσιτά σε όλους, οπότε από εκεί δε γίνεται να καλυφθεί το έστω και όχι υψηλό κόστος τους.

Από τις 25 Ιανουαρίου φιλοξενείτε την έκθεση της συλλογής χαρακτικών του Πικάσο «Picasso, Suite 347». Τι περιλαμβάνει αυτή η έκθεση και πόσο σημαντική εκτιμάτε ότι είναι; Είναι το μεγαλύτερο σύνολο έργων χαρακτικής του Πικάσο, 347 χαρακτικά που έγιναν σε μερικούς μήνες του 1968, τα έφτιαξε όλα στη Νότια Γαλλία, στο εξοχικό του, στην Mougins στις Κάνες. Πρέπει να πούμε ότι δεν είναι απλώς χαρακτικά, είναι δοκιμές του χαράκτη που δοκιμάζει, διορθώνει και δεν είναι αυτό που τυπώνεται πολλαπλό και όμοιο. Η Τράπεζα και το Ιδρυμα Bancaja της Βαλένθια έχουν την τύχη να έχουν αυτή τη σειρά πλήρη, αυτό είναι σπανιότατο, δεν το έχει ούτε το μουσείο Πικάσο στο Παρίσι και είναι ακριβώς αυτό που έβγαινε από την πλάκα, η δοκιμή, από το χέρι του, υπογεγραμμένα όλα από τον ίδιο και με πολλές παρεμβάσεις. Ερχόταν πίσω στο χαρακτικό με διάφορα υλικά, ήταν τρομερά εφευρετικός, μπορούμε να πούμε ότι είναι ένα μάθημα τεχνικής και τόλμης ως προς το θέμα χαρακτική.

Ως προς τη θεματολόγία τι βλέπουμε στην έκθεση αυτή; Ο Πικάσο σχολιάζει τα πάντα. Σχεδόν σε όλα τα έργα είναι παρών ως μορφή. Άλλοτε παίζει με τον εαυτό του, αυτοσαρκάζεται, είναι πίσω από ένα γέρο, από έναν παλιάτσο, μια μορφή ηθοποιού και σχολιάζει είτε παλαιότερα έργα του, είτε σειρές που έχει ο ίδιος ο ζωγράφος και το μοντέλο του, είτε παλαιότερους καλλιτέχνες όπως τον Γκρέκο, τον Βελάσκεθ, τον Γκόγια, τον Μανέ, όπως το έργο του τελευταίου «Πρόγευμα στη χλόη» και άλλα πολλά γνωστά έργα τα οποία τον έχουν απασχολήσει ήδη. Όχι απλώς τα ξαναφτιάχνει, αλλά τα σχολιάζει, παίζει με αυτά, συγχωνεύει τύπους, είναι ένα μάθημα ιστορίας της τέχνης πάρα πολύ γοητευτικό. Σχολιάζει επίσης σύγχρονα γεγονότα, τον στρατηγό Ντε Γκωλ για παράδειγμα που δεν συμπαθεί καθόλου. Τα έργα παρουσιάζονται χρονολογικά, με τη σειρά που έγιναν και είναι σαν ένα ημερολόγιο μιας χρονιάς καθοριστικής, με γεγονότα σημαντικά για όλη την Ευρώπη. Αυτό ως προς το έργο που φιλοξενούμε από τη Βαλένθια. Είχαμε μια καταπληκτική τύχη να βρούμε στο Τελλόγλειο, στο αρχείο Σπητέρη, όλο το υποστηρικτικό υλικό μοναδικά συγκεντρωμένο. Αναφέρομαι σε αρχειακό υλικό εφημερίδων, άρθρων, περιοδικών, στα γαλλικά, της εποχής. Ξεκινάμε περίπου από το ’56, όταν ο Κλουζώ γυρίζει την ταινία «Το περίφημο μυστήριο Πικάσο» . Είναι μια καταπληκτική ταινία, θα την έχουμε και στην έκθεση, όπου ο σκηνοθέτης τραβάει τον Πικάσο την ώρα που φτιάχνει ένα έργο. Αρχίζει από το άσπρο τελάρο και φτάνει στο τέλος. Συνεχίζουμε με πολλά δημοσιεύματα και συνεντεύξεις από μεγάλες προσωπικότητες της εποχής, είναι ένα πολύ πλούσιο συνοδευτικό υλικό για αυτήν την τόσο σημαντική έκθεση.

info: Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών Α.Π.Θ.

Αγ. Δημητρίου 159 Α,

Τ: 2310 247111

by αναστασία γρηγοριάδου

Δεν υπάρχουν σχόλια: